Yurt içi asgari kurumlar vergisi (7524 sayılı Kanun ile getirilen)
28.07.2024 tarih ve 7524 sayılı “Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 2 Ağustos 2024 tarih ve 32620 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Konu ile ilgili 23 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği ise 28 Eylül 2024 tarih ve 32676 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır.
Söz konusu Kanun ile Kurunlar Vergisi Kanununda yapılan değişiklikler ile yurt içi asgari kurumlar vergisi getirilmiş olup, bu konu belirtilen Tebliğ de dikkate alınarak aşağıda açıklanmıştır.
Yurt içi asgari kurumlar vergisi 2 Ağustos 2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir fakat 2025 hesap dönemi kazançları için ilk kez uygulanmaya başlayacaktır.
YURT İÇİ ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ (“Yİ-AKV”)
1.1.2025 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancı üzerinden %10 oranında hesaplanacak vergi yurt içi asgari hesaplanan kurumlar vergisi olarak dikkate alınacaktır. Bu şekilde hesaplanan asgari kurumlar vergisi ile beyannameye göre hesaplanan normal kurumlar vergisi mukayese edilerek büyük olan tutar dönemin hesaplanan kurumlar vergisi olarak kabul edilecektir.
Yİ-AKV geçici vergi dönemlerinde de dikkate alınacaktır.
Aşağıdaki kurumlar, Yİ-AKV tabi olmayacaktır;
• İlk defa faaliyete başlayan kurumlar faaliyete başlanılan hesap döneminden itibaren üç hesap dönemi boyunca Yİ-AKV’ne tabi olmayacaktır. Birleşme, devir, tür değişikliği ve bölünme suretiyle kurulan şirketler ilk defa faaliyete başlamış sayılmazlar ve dolayısıyla Yİ-AKV’ne tabidirler.
• Kurumlar vergisinden muaf olanlar, bu vergiden de muaftır.
YURT İÇİ ASGARİ KURUMLAR VERGİSİNDE MATRAH
Yİ-AKV matrahı aşağıdaki şekilde oluşacaktır:
(=) Ticari Bilanço Karı (Zararı)
(+) Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler
(-) İsmen sayılan bazı istisna kazançlar (aşağıda açıklanacaktır)
(-) İsmen sayılan bazı indirimler (aşağıda açıklanacaktır)
(-) Gerçek gelir sayılmayan unsurlar (aşağıda açıklanacaktır)
(=) Asgari Kurumlar Vergisi Matrahı
Geçmiş yıl zararları Yİ-AKV matrahının hesabında düşülmeyecektir.
Vergi Usul Kanununun mükerrer 298’inci madde ve geçici 33’üncü madde hükümlerine istinaden mali tabloların enflasyon düzletmesine tabi tutulması gerektiği dönemlerde, bu düzeltme sonucu oluşan değerler dikkate alınacaktır.
Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi Matrahının Hesabında Düşülecek İstisnalar
Yİ-AKV matrahının hesabında düşülecek olan istisnalar aşağıda sayılacaktır;
1. İştirak (Yurtiçi) Kazançları İstisnası (KVK Md.5/1-a)
2. Emisyon Primi Kazancı İstisnası (KVK Md.5/1-ç)
3. Yatırım Fon ve Ortaklıkları Kazancı İstisnası (KVK Md.5/1-d) - Taşınmazlar Dışında Elde Edilen Kazançlar
4. Risturn Kazanç İstisnası (KVK Md.5/1-i)
5. Sat-Kirala-Geri Al İşlemlerine Yönelik Kazanç İstisnası (KVK Md.5/1-j)
6. Varlık Kiralama İşlemlerinden Elde Edilen Kazanç İstisnası (KVK Md.5/1-k)
7. Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin İşletilmesinden Sağlanan Kazançlar (4490 SK Md.12)
8. Serbest Bölge Kazanç istisnası (3218 SK Geç.Md.3)
9. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinden Elde Edilen Kazanç İstisnası (4691 SK Geç.Md.2)
10. Çifte Vergiyi Önleme Anlaşmaları ve Diğer Uluslararası Anlaşmalarca Vergiden İstisna Kazançlar
Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi Matrahının Hesabında Düşülecek İndirimler
Yİ-AKV matrahının hesabında düşülecek indirimler aşağıda sayılacaktır;
1. Girişim Sermayesi Fonu (KVK Md.10/g) (Limit Dahilinde)
2. Engelliler Korumalı İşyeri İndirimi (KVK Md.10/1-h)
3. Ar-Ge ve Yenilik Projesi (Harcaması) İndirimi (5746 SK Md.3) (Eski KVK Md.10/1-a ve 6550 SK Ge.Md.1/c
4. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları ve diğer Uluslararası Anlaşmalar Gereğinde Türkiye'nin Vergileme Hakkı Olmadığı İçin Yapılan İndirimler
Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi Matrahının Hesabında Düşülecek Gerçek Olmayan Gelirler
Kurumlar vergi beyannamesinde diğer indirimler/istisnalar satırlarında gösterilmekle birlikte, mahiyet itibariyle gerçek bir indirim/istisna olmayan sadece vergi matrahının doğru hesaplaması amacıyla beyanname yer alan tutarlar Yİ-AKV matrahının hesabında düşülecektir. Bu unsurlara bazı örnekler aşağıdaki gibidir;
1. Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile Vergi Usul Kanunu hükümleri arasındaki değerleme farkları,
2. Karşılık iptal gelirleri (kıdem tazminatı karşılık iptal geliri vs.)
3. GVK Mk.Md.121 vergiye uyumlu indirim gelirleri
4. Örtülü sermayeye sayılan borçlara ilişkin gelirler
5. Vb.
YURT İÇİ ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ HESAPLAMASI
Yukarıdaki şekilde oluşan Yİ-AKV matrahına %10 asgari oranı uygulandıktan sonra hesaplanan vergiden aşağıda belirtilen, indirimli kurumlar vergisi uygulamasından dolayı alınmasından vazgeçilen vergi tutarların düşülmesinden sonraki tutar hesaplanan Yİ-AKV olarak kabul edilecektir.
• Payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem gören mükelleflere tanınan 2 puanlık kurumlar vergisi indiriminden kaynaklanan tutar,
• İhracat kazançlarına 5 puanlık kurumlar vergisi indirimi uygulamasından kaynaklanan tutar
• Üretim faaliyet kazançlarına 1 puanlık kurumlar vergisi indirimi uygulamasından kaynaklanan tutar, • Söz konusu Kanunun yayımı (2 Ağustos 2024) tarihinden önce alınmış yatırım teşvik belgelerinde yer alan yatırıma katkı tutarlarının kullanılması nedeniyle ödenmeyen kurumlar vergisi tutarları,
Bu şekilde ortaya çıkan hesaplanan Yİ-AKV ile mükellefin normal kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde normal rejime göre hesaplanan kurumlar vergisi karşılaştırılacak, büyük olan tutar ödemeye esas alınacaktır.Yukarıda şekilde hesaplanan Yİ-AKV tutarlarından, tevkif yoluyla ödenen kurumlar vergisi ile ödenen geçici vergiler mahsup edilebilecektir. Ayrıca, koşullar sağlanmışsa ve mükellef de isterse, Gelir Vergisi Kanunu’nun Mük.121’inci maddesi uyarınca, vergiye uyumlu mükellefler için tanınan %5 indirim hakkı kullanılabilecektir.
Bültenimizin başında sözü geçen Tebliğde Yİ-AKV hesaplaması ile ilgili örneklerden iki tanesi aynen aşağıya ek olarak alınmıştır. Tüm örnekler için sözü geçen Tebliğe bakılması gerekir.
Bültende sözü geçen örnekler için lütfen tıklayınız.../db_images/file/BÜLTEN-2024-15 _ Asgari kurumlar vergisi (7524 sayılı Kanun ile getirilen).pdf